Câu 12) Thành tựu và giới hạn của CNTB độc quyền

1. Những thành tựu chủ nghĩa tư bản.
-Sự ra đời của Cn tư bản đã giải phóng loài người khỏi đêm trường trung cổ của xã hội phong kiến đoạn tuyệt với nền kinh tế tự nhiên, tự túc tự cấp chuyến sang phát triến kinh tế hàng hóa tư bản chủ nghĩa. Cn tư bản ra đời chưa được 100 năm mà đã tạo ra được đống của cải vật chất khổng lồ bằng tất cả các thế hệ trước cộng lại.
- Thực hiện xã hội hóa sản xuất.
Quá trình xã hội hóa sản xuất biểu hiện ở sự phát triển phân công lao động xã hội, hợp tác lao động, tập trung hóa với quy mô hợp lý, liên hiệp hoá sản xuất... làm cho các quá trình sản xuất phân tán được liên kết với nhau và phụ thuộc lẫn nhau thành một hệ thống, một quá trình sản xuất xã hội.
- Phát triển lực lượng sản xuất, tăng năng suất lao động xã hội.
Quá trình phát triển của chủ nghĩa tư bản làm cho lực lượng sản xuất phát triển mạnh mẽ: kỹ thuật cơ khí thay kỹ thuật thủ công lạc hậu, rồi từ cơ khí chuyển dần sang tự động hoá, tin học hoá, công nghệ hiện đại. Cùng với đó là quá trình giải phóng sức lao động, nâng cao khả năng khám phá và trinh phục thiên nhiên, đưa kinh tế nhân loại bước vào thời đại của kinh tế tri thức
- CN tư bản đã thiết lập nền dân chủ tư sản , tuy nó chưa hoàn hảo nhưng tiến bộ hơn rất nhiều bởi vì nó được xây dựng trên cơ sở thừa nhận quyền tự do thân thể của cá nhân.
- Tóm lại CN tư bản với những thành tựu của nó là sự chuẩn bị tốt nhất những điều kiện , tiền đề cho sự ra đời cho sự ra đời của CNXH trên phạm vi toàn thế giới.
2. Giới hạn và hậu quả chủ nghĩa tư bản gây ra
- Bên cạnh mặt tích cực trình bày ở trên, CNTB cũng gây ra hậu quả nặng nề cho nhân loại:
+Về lịch sử ra đòi của CN tư bản đó là quá trình tích lũy tiền tệ nhờ vào những biện pháp ăn cướp, tước đoạt đối với những người sản xuất nhỏ và nông dân tự do; nhờ vào buôn bán trao đổi không ngang giá qua đó thể hiện sự bóc lột với những nước lạc hậu.C.Mác cho rằng, đó là lịch sử đầy máu và bùn nhơ, không giống như một câu truyện tình ca, nó được sử sách ghi chép bằng những trang đẫm máu và lửa không bao giờ phai.
+ CNTB là thủ phạm chính của 2 cuộc chiến tranh thế giới I và II và hàng trăm cuộc chiến tranh cục bộ gây ra cho loài người những hậu quả nặng nề như hàng triệu người chết, sức sản xuất bị phá hủy, tốc độ phát triển kinh tế bị kéo lùi lại hàng chục năm.
+ CNTB phải chịu trách nhiệm chính trong việc tạo ra hố ngăn cách giữa các nước giàu và nghèo trên thế giới
+ Là thủ phạm chính của cuộc chạy đua vũ trang và ô nhiễm môi trường về nạn đói nghèo bệnh tật của hàng trăm triệu người ở các nước chậm phát triển.
- CNTB cũng đứng trước giới hạn mà nó không thể vượt qua: Giới hạn đó bắt nguồn từ mâu thuẫn cơ bản của CNTB đó là : Mâu thuẫn giữa tính chất và trình độ xã hội
hóa cao của lực lượng sản xuất với chế độ chiếm hữu tư nhân TBCN về tư liệu sản xuất. Mặc dù CNTB ngày nay đã có sự điều chỉnh nhất định trong những hình thức quan hệ sở hữu, quản lý và phân phối nhưng vẫn không thể khắc phục được mâu thuẫn này. Mâu thuẫn đó được biểu hiện ra thành những mâu thuẫn cụ thể sau:
+ Một là: Mâu thuẫn giữa tư bản lao động

+ Hai là: Mâu thuẫn giữa các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc với chủ nghĩa đế quốc

+ Ba là: Mâu thuẫn với các nước tư bản chủ nghĩa với nhau, chủ yếu là giữa ba trung tâm kinh tế, chính trị hàng đầu của thế giới tư bản, giữa các tập đoàn tư bản xuyên quốc gia

+ Bốn là: Mâu thuẫn giữa CNTB và CNXH